13 KUSURSUZLUĞU ARAMANIN BEDELİ

13

KUSURSUZLUĞU

ARAMANIN BEDELİ

Bir önceki bölümde sözü edilen, "Hayat bana istediklerimi

tam olarak versin, istemediğimi vermesin" düşüncesi

gerçekçi değildir. Hayat, içinde çelişkileri de barındırır.

Oysa biz çelişki sevmeyiz, çelişkilerden arındırılmış,

kılçıkları ayıklanmış bir hayat isteriz. Bu gerçekçi

değildir. Kusursuzluğu aramanın bedeli ağırdır.

Kusursuzu, kusursuzluğu aramak bize pahalıya mal

olabilir.

Kusursuzluğu aradığımızda, elde edemediğimiz tek şey

yüzünden, elimizde bulunmakta olan pek çok şeyi

kaybedebiliriz. Yüz altında direnmek, eldeki doksan dokuz

altını tehlikeye düşürebilir. En azından, yüzüncü gelmedi

diye elimizdeki doksan dokuz altının tadını çıkaramayız.

İşte bu yüzden kusursuzluğu aramanın bedeli ağırdır.

"Bir lokma, bir hırka" önerisinde bulunmuyoruz şüphesiz.

Ancak, doksan lokmanız, elli de hırkanız varsa ve hâlâ

mutsuz dolaşıyorsanız, bunun gerçekçi olmadığını, bir

psikologa, bir psikiyatriste gitmenizin iyi olabileceğini

söylüyoruz. (Yaşamımızdan hoşnut olmak, gelişmemize

engel değildir. Bir çocuğu hem sevip hem onun

gelişmesini ister gibi, hem hayatınızdan hoşnut olup hem

onu daha da iyiye götürmeye çabalayabilirsiniz. Bu konu

"Varolmak, Gelişmek, Uzlaşmak" adlı kitabımda ele

alınmıştı.)

Kusursuzluğu aramakla ilgili bir Erzurum hikâyesi:

Çaysız Düğün Yemeği

Erzurumlu bir kadın İstanbul'a yerleşmiş, bir düğün yemeğine

davet etmişler, gitmiş. Sofra çok zenginmiş; çorbadan

dolmaya, tuzludan tatlıya her şey varmış. Ancak İstanbul'da

adet olmadığı için yemekten sonra çay vermemişler. Bizimki,

yemekten sonra çay içmeye alışık olduğu için, düğün

çıkışında, pek çoğunun yaptığı bir şeyi yapmış, dedikodu

etmiş. "Vıyh baba çıha, bir çay itmediler ki yediğimizi sindirek"

demiş.

Ben, babam tarafından Erzurumluyum; Erzurumlu

hemşehrilerim alınmasınlar. Erzurumlu kadının yaptığını

aslında hepimiz yapıyoruz. Düğün yemeklerinden sonra

dedikodu etmesek içimize sinmiyor; adeta yemeği içimize

sindiremiyoruz. Ve bir eksi yüzünden doksan dokuz

artının değeri gözümüzde siliniveriyor. Örneğin, eşimizin

bin tane güzelliği vardır, sesimizi çıkarmayız, bir eksik

gördük mü kıyametleri koparırız. Binlerce güzel anımız

olan bir arkadaşımız için, "Bir davranışını gördüm, çizdim

üstünü; notunu verdim" deriz.

Yerine göre, sahip olduğumuz değerlere aykırı olan

karşımızdaki kişiye ait küçük bir davranışı, büyük/önemli

diye algılamaya elbette hakkımız var. Ama günlük

yaşamda her şey sürekli olarak sahip olduğumuz değerleri

tehdit mi ediyor? Yoksa, bazı küçük davranışlar, içimizde

bilmediğimiz bir yerlere dokunduğu için mi gereğinden

fazla öfkeli, kırılgan, kırıcı davranıyoruz?

İnsan, kusursuzluğu istiyor; yüz altın istiyor; her şeyi

birlikte istiyor. İyi de, her şey'in içinde zıtlıklar da vardır.

Her şey'e talip olan insan, dolayısıyla zıtlıklara da talip

olmuş oluyor. Ama aynı zamanda zıtlıkları sevmiyor,

tutarlılık istiyor. (Bu bir çelişkidir; insanın çelişki

yaşamaya da hakkı vardır.)

Yaşama tümüyle talip olan, ancak yaşamın içindeki

eksileri, ikilemleri ayıklamaya çalışan insan ikileme

giriyor, çoğunlukla da zorlanıyor, acı çekiyor. Bu konuda

bir şiirimi paylaşmak istiyorum:

PAZARCI

Dürüst olmak istiyorsun ve zengin olmak

istiyorsun;

satmak istiyorsun, saklamak istiyorsun.

Seni sevsinler istiyorsun ve erkek olmak

istiyorsun;

ağlamak istiyorsun, görmesinler istiyorsun.

İşin zor be pazarcı,

kimbilir daha neler istiyorsun.

Ekim 2002

Kusursuzluğu/mükemmeli istemek, zorlayıcı olmanın

yanı sıra, galiba imkânsız da. Sürekli değişen, gelişen, bir

ırmak gibi akıp giden yaşamda, sürekli kusursuzluk

istemek, gelişmekten vazgeçmek anlamına gelir. Özel

yaşamınızda veya işinizde, varsayalım ki kusursuzluğa

ulaştınız. Bu, artık bir anlamda gelişmeyeceksiniz

demektir. Oysa değişmek, gelişmek kaçınılmazdır.

Kusursuzluk sanal bir şey. Eğer sürekli gelişiyorsak, bir

önce yaptığımızın kusursuz olması mümkün değildir. Bu

yüzden, kusursuza talip olmak yerine, bir "öncekine göre

daha iyiye" talip olmak daha gerçekçi gözüküyor.

Eğer sürekli gelişiyorsak,

bir önce yaptığımızın kusursuz olması

mümkün değildir.